Samms

Nok ein gong svindla av politikere, gjort mogeleg av det politiske system i USA.

Ja, USA under Biden var ikkje langt unna. Å krevje at USA si lov skulle gjelde alle stader i verda starta for lenge sidan, var det når Bush senior styrte kanskje?

Desværre slik som mange andre land runt om i verda.

I tilfelle valget i USA vart manipulert også med ekstra stemmer og fiksa opptelling, noko grunn til at dei i USA ikkje skulle klare det sjølv? Kvifor gå omvegen og få nokon andre til å gjere det? USA har ei lang historie med gerrymandering og andre tiltak for å påverke valgresultat. At dei utvida reportoaret til å legge til ekstra stemmer og manipulere tellemaskinene i 2024 ville då ikkje overraske.

USA har lenge ynska at USA lov skal vere resten av verda si lov, også utanfor USA. Det nye er at utslaga av USA sin politikk nærmar seg det absurde og at med Trump tru få på USA som forkjempar for det "gode" i verda.

Tja, nasjonalstaten er vel eit relativt nytt konsept som har utvikla seg dei siste hundre åra. Grunnlova i Norge er frå 1814 og kan vel seiast å være starten på den "moderne" nasjonalstaten Norge. Det har vært større endringar etter det og. Gullstandarden på penger vart forlatt i 1931. I 2012 vart grunnlova endra slik at Norge ikkje lenger har ein offentleg (statleg) religion. Siste justering av landegrensa til Norge var i 2023. Så spørsmålet er når ein skal setje startpunktet for nasjonalstaten i Norge om det er for dagens "konstruksjon" av denne staten. Landet og folket i Norge har ei mykje lengre historie med eigne lover. Styrt av norske konger eller i som del av svenske eller danske kongedømer. Gulatingslova vart skriven ned for rundt 1000 år sida, men det er kanskje å trekke det langt at den første nedskrivne lova var starten på nasjonalstaten Norge.

Og eg venter ikkje at du skal byr deg om juridiske detaljer heller.

Bortsett frå at lover og regler er ulikt for soldater i uniform og sivilister. Internasjonale reaksjoner også.

Russia says ‘Ukrainian special services agent’ detained in connection with car blast that killed a Russian general | CNN Hvis det mannen var innblanda så er ein av dine helter på veg til fengsel. Om han hadde uniform på som krigsfange, om han var i sivil som terrorist.

Tja, det har vel stort sett vært "fred" mellom Nord og Sør Korea sidan våpenkvila trådte i kraft der. Russland er også for store til at økonomiske sanksjoner rammer dei like hardt som Nord Korea. Russland er heller ikkje så isolasjonistiske som Nord Korea så den økonomiske utviklinga i dei okkuperte områda av Ukraina kan bli betre enn i Nord Korea. Med økonomiske sanksjonanar mot Russland i stor grad berre frå vestlege land så smuldrar desse nok opp over tid. Ingen kapititalister liker å være stengt ute av ein marknad medan andre har fri tilgang.

Mot slutten av ein artikkel i media stod det at pengekravet kom etter nasjonalisering av eit russisk oljeselskap. Noko gjort rett etter Putin var komen til makta. Det er mogeleg dette var reversering av tvilsam privatisering av statleg eigedom etter oppløysinga av Sovjetunionen.

Ikkje noko nytt i historia, det har vært gjort før. Riktig nok med ein ganske lang pause etter at karta vart teikna på ny etter andre verdenskrig. Og ei videreføring av amerikansk eksepsjonalisme, forskjellen er at no aksepterer USA at også Russland gjer dette. I 2019 anerkjente USA Golanhøgda som del av Israel etter langvarig Israelsk okkupasjon.

Sammenbrudd i mai-juni 2025? Og i beste fall eit par månader å få på plass ein ny presidentadministrasjon? Det bety september før dei kan prøve å få på plass statsadministrasjonen igjen. Hvis dei som tar over er interessert i å gjennoprette det som var. Det kan være at løpet er køyrt for USA for fleire år framover, DOGE har til juni klart å paralysere mykje av administrasjonen.

Netanyahu fekk ingenting i møte med Trump. 17% toll på israelske varer og beskjed om at han og Israel skulle være glad for all økonomisk støtte frå USA. Netanyahu har kanskje fått fritt spelerom i Gaza, så lenge dei ikkje drar inn USA. Trump sitat etter likvidering av Qasem Soleimani der Israel tona kraftig ned si rolle: "Israel is eager to fight Iran to the last American". Det er ikkje sikkert Trump sitt vennskap med Netanyahu stikker så djupt.

Det kan mobilisere dommerstanden mot Trumpadministrasjonen. Eller det kan være nok eit steg frå USA vekk frå å være ein rettsstat.

Gjeve at den som rykker opp verkeleg er fersk, uerfaren og mindre egna enn den som blir erstatta. Erstatteren kan like gjerne være like dyktig eller dyktigare enn den som vart erstatta.

Gamal mann mot enno eldre mann. Kanskje på tide med nokon nye, yngre alternativ? Og USA slik det var når Obama styrte eksisterer ikkje lengre. I den grad det skulle være eit mål så er det heller ikkje mogeleg å kome tilbake dit. På same måte som USA aldri blir slik det var på 1950 talet. USA trenger politiske reformer, alternativet er å fortsette mot enno meir oligarki og korporativ stat. Hvis det då ikkje rakner og går i oppløysing først.

Lærdommen til USA frå Afghanistan var at det ikkje fungerte å ta ut nøkkelpersonell, nokon nye tok alltid plassen. Det er vel og lærdommen til Israel i Libanon. Å fjerne nokre leiarar stoppa ikkje beskytinga. Billig, men likevel liten nytte og då blir kost/nytte dårleg. Ja, det kan terrorisere hans kolegaer, men nytten er ikkje så stor. Nytten av store angrep med soldater bak fiendens linjer i Ukraina hadde vært mykje større då det hadde bunde opp store styrker til vakthold og sikring.

Og akkurat like lite effektivt til å vinne krigen som alle Taliban "offiserer" og leiarar USA drepte i Afghanistan i løpet av 20 år krigføring. Kva om ukrainerne heller brukte ressurser på geriljakrig med angrep på russiske styrker i den okkuperte delen av Ukraina slik Mujahedin gjorde i Afghanistan? Og taliban i Afghanistan mot USA? Og då ikkje berre ei og anna bilbombe, men angrep med titals soldater mot russiske mål?

Vel, du går lengre i kritikk av "vestleg" utlånsverksemd enn meg i kritikk av Markii sin post om Kina sine utlån. Nyansane kan diskuterast, men å slå fast at Kina er værre enn "vesten" når dei låner ut penger blir feil.

Trump og co er igang, dette kan være nok eit steg mot "Make America Go Away". Trump officials discuss making it much harder to qualify for federal disaster assistance, starting this hurricane season | CNN Politics Historisk har vel naturkatastrofer vært ein ganske vanleg grunn til at land har blitt oppløyst og sivilisasjoner gått til grunne. USA er utsatt for naturkatastrofer, dumt å ikkje være forberedt. Hverken til å varsle, bygge for å tåle eller reparere etter naturkatastrofer.

Tja, opplegget til Kina er vel akkurat det same som USA, IMF, verdensbanken og andre (private banker) har drive på med i årtier. Det er mogeleg at Kina finansierer meir infrastruktur og mindre våpen enn det andre har gjort tidlegare. I tilfelle er det positivt, infratruktur er meir varig verdi for folk i eit land enn våpen.

Reel frykt ser det ut som: Frykter sanksjonsstopp: - Ekstremt alvorlig Siste punkt har sin eigen dynamikk, det er ikkje sikkert USA ynsker at Kina skal ta markedet i Russland sjølv om USA letter på sanksjonane.

Trump er i utgangspunktet president ut perioden om helsa holder. Og han ikkje klarer å forlenge perioden. Holder ikkje Trump tida ut så blir Vance president og kan bli det dei åtte åra etter det. Første valgseier til Trump kan bortforklarast med eit "arbeidsuhell" i det politiske system i USA. At Trump vart valgt ein gong til var ikkje noko "uhell". Det viser klart korleis den (politiske)kulturen i USA har utvikla seg. Kulturen endrar seg sakte og etter fire å med Trump så er det slik stormakta USA då er og kjem til å sjå ut mange år etter. Då er det også Trump sine folk som er i posisjon i "the deep state" i USA. Det er ingen grunn for Norge å gjere noko dumt i forholdet til USA dei neste fire åra, det betyr også å tru at neste presidentadministrasjon blir noko "betre" enn Trump sin. Så ingen grunn til "vennskap", norske myndigheiter får ivareta norske interesser. Utan politiske reformer i USA så kan me vente meir av det same i neste presidentperiode i USA, om då ikkje dei som spår borgerkrig eller oppløysing av føderasjonen får rett. Avhengig av utvikling i USA så kan neste valg i USA bli like forutsigbart som sist valg i Kviterussland.

Russland er stort sett stengt ute av SWIFT systemet, som er europeisk, ikkje amerikansk. Utviding av sanksjoner mot Russland betyr sanksjoner som også rammer hardt på vestleg side. Då gjenstår levering av langtrekkande våpen. Russland kan då svare med å til dømes gje Houtiane meir effektive sjømålsmissil. Ideelt eit eksportvåpen skreddersydd for Houtiane og ikkje brukt andre stader slik at det vanskeleg kan bevisast kvar våpna kom frå.